ده نکته مهم برای خرید SSD مخصوص سرور و دیتاسنتر

هارد دیسک‌ها چندین دهه است که وظیفه اصلی ذخیره‌سازی اطلاعات درون کامپیوتر، سرور و دیتاسنتر‌ها را بر عهده دارند. این دستگاه‌ها می‌توانند چندین ترابایت اطلاعات را در لایه‌های مختلف ذخیره‌سازی کنند و بالاترین سرعت چرخش دیسک در این درایو‌ها نیز 15 هزار دور در دقیقه خواهد بود. گرچه حالا درایو‌های SSD (Solid-State Drive) توانسته‌اند جایگاه بسیار مناسبی در بازار پیدا کرده و جایگزین بسیار خوبی در حال حاضر و آینده نزدیک برای هارد درایو باشند. در پنج سال گذشته قیمت SSD اینترپرایز تا حدی کاهش پیدا کرده که پیشنهاد خرید آنها به جای هارد دیسک اینترپرایز منطقی به نظر می‌رسد. در حالی که تعداد تولید کنندگان هارد درایو در حال کاهش است تولید کنندگان SSD در حال افزایش تولید برای پاسخ‌دهی به نیاز بازار هستند. شرکت‌های بزرگی مثل اینتل، وسترن دیجیتال، سامسونگ، کینگستون و … همه در حال گسترش این بازار هستند و شرکت‌های دیگری مثل ADATA، Micron، OCZ و Corsair نیز می‌خواهند با تولید محصولات جدید جایگاهی مناسب در این بازار پیدا کنند. در این مقاله سعی شده تا به ده نکته مهم برای خرید SSD مخصوص سرور و دیتاسنتر اشاره کوتاهی شود.

1. حجم

خریدار نباید صرفا یک SSD را به خاطر حجم داده‌هایی که در آن قابل ذخیره است تهیه کند. عملکرد یک درایو SSD بر اساس میزان عملیات ورودی و خروجی (IOPS) اندازه گیری می‌شود و در کنار آن نیز پهنای باند خواندن و نوشتن بر اساس مگابایت در ثانیه نیز بسیار مطرح است. همانند هارد درایو، همه این اعداد بر اساس حجم تحت تاثیر قرار می‌گیرند. بنا به تراکم پهنای باند و تعداد فیزیکی چیپ‌های NAND شاهد افزایش حجم، عملکرد و به خصوص IOPS هستیم. در حال حاضر حجم استاندارد SSD چیزی ما بین 64 گیگابایت تا یک ترابایت است. البته شرکت‌هایی مثل سامسونگ نیز SSD با حجم چند ترابایت به بازار ارائه کردند که البته قیمت آنها در حال حاضر چندان مقرون به صرفه نیست. در حال حاضر می‌توانید با در نظر گرفتن حجم‌های 128 گیگابایت تا 256 گیگابایت، یک SSD بسیار مناسب با قیمت مقرون به صرفه تهیه کنید.

2. اندازه استاندارد (Form Factor)

به خاطر اینکه درایو‌های SSD مانند هارد درایو دارای دیسک نیستند، سازندگان توانستند تا از لحاظ تراکم فیزیکی بهبود‌هایی را انجام دهند. در حال حاضر بسیاری از SSDهای موجود در بازار با اندازه استاندارد 2.5 اینچی عرضه می‌شوند. این بدان معنی است که این دستگاه‌ها به راحتی در لپ‌تاپ قرار می‌گیرند. حتی در کامپیوتر‌های شخصی نیز امکان استفاده از این دو درایو 2.5 اینچی در Drive bay با اندازه 3.5 اینچی وجود دارد. درایو‌های SSD مخصوص سرور و اینترپرایز نیز می‌توانند از طریق PCIe به مادربرد متصل شوند

3. قابلیت اطمینان

با در نظر گرفتن جدید بودن SSD سوالات زیادی در مورد قابلیت اطمینان در استفاده بلند مدت، به خصوص در قیاس با هارد درایو مطرح بود. وقتی سوال طول عمر SSD مطرح می‌شود باید به دو فاکتور توجه داشته باشید. این دو فاکتور در واقع قابلیت اطمینان به چیپ حافظه NAND و کنترلر چیپ است. تکنولوژی ساخت چیپ‌های NAND Flash Memory، تکنولوژی تکامل یافته‌ای است که شرکت‌های بزرگی مثل اینتل، سامسونگ و توشیبا پشتیبان آن هستند. گرچه کنترلر SSD اهمیت بسیار بیشتر در زمینه قابلیت اطمینان دارد. اینتل کنترلر‌های مخصوص به خود را تولید می‌کند که از لحاظ قابلیت اطمینان در رده بسیار بالایی قرار داشتند. البته آنها نیز حالا به استفاده از کنترلر‌های تولید شده توسط شرکت‌های دیگر مثل SandForce روی آوردند. SandForce به تازگی توسط LSI خریداری شده است. LSI یکی از تولید کنندگان مطرح در زمینه تجهیزات دستگاه‌های ذخیره‌سازی است. در حالی که نسل اولیه SandForce مشکلات زیادی را به همراه داشت اما در نسخه‌های جدید‌تر تمامی این مشکلات حل و فصل شدند.

4. خدمات پس از فروش

درایو‌های SSD معمولا دارای گارانتی سه ساله هستند که ممکن است بر اساس تولید کننده مدل انتخاب شده متفاوت باشد. به عنوان مثال اینتل دستگاه‌های SSD تولید شده توسط خودش را پنج سال گارانتی می‌کند. بسیار خوب است که زمان بیشتری برای پشتیبانی از محصول خریداری شده در اختیاری کاربر قرار گیرد. البته زمان خدمات پس از فروش معیار مناسبی برای قابلیت اطمینان و تخمین زدن عمر یک دستگاه ذخیره‌سازی SSD نیست. در موقع خرید باید کاربر بیشتر قابلیت اطمینان دستگاه توجه داشته باشد.

5. انواع مختلف NAND Memory

همانطور که اشاره شد، دیسک‌های گردان هارد درایو جای خود را در SSD به چیپ‌های NAND Flash Memory دادند. در حالی که مدل‌های دیگری از حافظه فلش نیز در بازار وجود دارند اما چیپ‌های NAND دارای چند ویژگی هستند که باعث شده استفاده از آنها در ساخت SSD فراگیر باشد. این چیپ‌ها عملکرد بسیار خوبی دارند، از قابلیت اطمینان بالایی برخوردارند و در کنار آن با قیمت بسیار مناسبی به فروش می‌رسند یا قابل تولید هستند. چیپ‌های NAND Flash از سلول‌های مختلفی تشکیل شدند که در لایه‌های مختلف استفاده می‌شوند. چیپ‌های NAND تک لایه (SLC) می‌توانند یک بیت از دیتا را درون خود ذخیره کنند در حالی که چیپ‌های چند لایه (MLC) قابلیت ذخیره سازی چند بیت را در یک سلول دارند که باعث می‌شود تراکم ذخیره‌سازی اطلاعات افزایش پیدا کند. به صورت عمومی سازندگان از مدل چند لایه MLC استفاده می‌کنند تا در کنار کاهش قیمت تولید، حجم دستگاه SSD نیز افزایش پیدا کند. در گذشته سرعت فعالیت دستگاه‌های SSD که با تکنولوژِی MLC ساخته می‌شد نسبت به SLC کمتر بود اما با سرمایه‌گذاری در زمینه توسعه MLC، سرعت این تکنولوژی نیز کاملا بهبود یافته است. در حال حاضر مقدار بسیار زیادی از SSD‌های مورد استفاده در بازار اینترپرایز با استفاده از MLC تولید می‌شوند.

6. دستور العمل TRIM در سیستم عامل

شاید بزرگترین مشکل SSD افت کیفیت در طول مدت زمان باشد. عملکرد هارد دیسک ممکن است بر اساس قرار گرفتن اطلاعات روی نقاط مختلف دیسک تحت تاثیر قرار بگیرد اما سلول‌های حافظه NAND استفاده شده در SSD بر اساس خواندن و نوشتن ممکن است کیفیت مطلوب در عملکرد را از دست بدهند. دستورالعمل TRIM، دستوری است که برای جلوگیری از کاهش عملکرد SSD طراحی شده. در حالی که دستور TRIM، دستوری است که در سطح کنترلر SSD طراحی شده اما پشتیبانی فایل سیستم برای بهترین عملکرد مورد نیاز است. به عنوان مثال TRIM همراه با فرمت NFTS در ویندوز 7 و ویندوز سرور 2008 R2 پشتیبانی می‌شود. همچنین Linux Kernel بعد از نسخه 2.6.38 از این قابلیت به صورت محدود پشتیبانی می‌کند. سیستم عامل اپل یعنی Mac OS X نیز از نسخه 10.7 به بعد از این قابلیت استفاده می‌کند.

7. RAID

الحاق چند دستگاه ذخیره سازی به شکلی که همانند یک درایو شناسایی شوند با نام RAID شناخته می شود. این کار برای پشتیبان گیری و یا افزایش عملکرد هارد درایو مورد استفاده قرار می‌گرفت. البته در هنگام استفاده از SSD پیاده سازی RAID می‌تواند فلج کننده باشد. مشکل برای پیاده سازی RAID با استفاده از SSD دقیقا از دستورالعمل TRIM آغاز می‌شود. وقتی SSD به صورت RAID پیکربندی می‌شود، کنترلر قابلیت پشتیبانی از دستور TRIM را ندارد. نتیجه این تداخل، کاهش قابل توجه عملکرد دستگاه در طول زمان است. در حال حاضر نمی‌توان از SSD در پیکربندی کلی RAID به صورت بهینه استفاده کرد.

8. رابط و اتصالات

SSD از رابط همانند هارد درایو استفاده می‌کند. در حال حاضر SATA 3 می‌تواند با سرعتی معادل 6 گیگابایت در ثانیه، پهنای باند را فراهم کند. در تئوری این میزان می‌تواند سرعتی معادل 768 مگابایت در ثانیه را فراهم خواهد کرد. همچنین قابلیت استفاده از SAS3 وجود دارد که پهنای باند 12 گیگابایت در ثانیه را ارائه می‌کند. در کنار آن امکان استفاده از PCI-e و M.2 نیز فراهم شده است که هر کدام سرعت بسیار مناسبی را به کاربر ارائه می‌کند. در هر صورت امکان استفاده از رابط و اتصالات در مدل‌های مختلف SSD وجود دارد و کاربر می‌تواند متناسب با رابط فراهم شده در مادربرد، محصول مد نظر خود را خریداری کند.

9. استفاده ترکیبی

در حالی که طی چند سال گذشته حجم کلی SSD‌های موجود در بازار افزایش چشم‌گیری داشته است اما مدیران سرور و دیتاسنتر در بسیاری از مواقع ترجیح می‌دهند که از ترکیبی از دستگاه‌ ذخیره‌سازی مدرن و سنتی استفاده کنند. در کامپیوتر‌های خانگی و ایستگاه‌های کاری، SSD می‌تواند به عنوان درایو اصلی مورد استفاده قرار گیرد. جایی که سیستم عامل و برنامه‌های مورد نظر روی آن ذخیره می‌شوند تا سرعت عملکرد به شدت افزایش پیدا کند. برای ذخیره سازی فایل‌هایی مثل عکس، فیلم و … استفاده از هارد درایو توصیه میشود تا هزینه تا حد زیادی کاهش پیدا کند. در حالی که SSD سرعت بسیار بالایی دارد اما سرعت هارد درایو‌ها برای اجرا فایل‌های ویدیوئی حتی سنگین نیز مناسب است. حتی در سرور‌ها و دیتاسنتر نیز SSD برای ذخیره کردن اطلاعات که بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند استفاده میشود و در کنار آن از هارد درایو برای ذخیره سازی کلی اطلاعات وجود دارند. بسیاری از شرکت‌های بزرگ مثل Dell از این شیوه برای ساخت سرور‌های خود کمک می‌گیرند.

10. تحلیل بار کاری دیتاسنتر و سرور

در صنعت اینترپرایز، خرید SSD می‌تواند برای افزایش سرعت به شکل قابل توجه استفاده شود. در حالی که هارد درایو برای ذخیره‌سازی اطلاعات خواهد بود. با تحلیل استفاده از اطلاعات، شرکت‌های بزرگ می‌توانند به صورت تخصصی از SSD برای افزایش عملکرد در بار‌های کاری که نیاز به سرعت بالا دارند استفاده کنند. البته همیشه باید به سرعت خواندن و نوشتن توجه داشت چون IOPS نمایانگر سرعت خواندن و نوشتن نیست. تفاوت بین پهنای باند خواندن و نوشتن با IOPS بسیار مهم است چون وقتی یک شرکت تولید کننده SSD می‌گوید که یک مدل دارای پهنای باند 400 مگابایت در ثانیه برای خواندن است، منظور یک فایل کامل 400 مگابایتی است نه بیشتر. بسیاری از خریداران بر این اساس، انتخاب‌هایی را انجام می‌دهند که شاید در آینده از آن پیشمان شوند. کلید اصلی این است که بدانید بار کاری در داده‌های شما چه قدر است. تخمین زدن این مورد بسیار سخت است اما وقتی اینکار به درستی انجام شود عملکرد بسیار خوب خواهد بود و در سمت مقابل از لحاظ بودجه نیز مشکلی به وجود نمی‌آید.